Prowise multitouch in het speciaal onderwijs

De afgelopen weken ben ik met een ontzettend leuk en interessant traject bezig geweest. Ik mocht me bezighouden met het inzetten van een Prowise multitouch bord -dat ook te kantelen is tot een tafel- in het speciaal onderwijs. De school waar ik dit traject mag uitvoeren verzorgt onderwijs aan meervoudig beperkte leerlingen, waarbinnen de niveauverschillen ook enorm groot zijn. De verstandelijke niveaus lopen uiteen van peuterbeleving tot en met middenbouw regulier basisonderwijs. De leerlingen hier zijn maximaal 18 jaar.

Men heeft mij gevraagd dit traject hier te komen begeleiden naar aanleiding van het portret dat vorig jaar is verschenen in het boek Sociale media in het speciaal onderwijs. Omdat ik als onderwijsadviseur ook gecertificeerd Prowise trainer ben en dus de software van binnen en van buiten ken, werd ik gevraagd om mee te denken over hoe een bord/touchtafel zinvol zou kunnen worden ingezet bij deze doelgroep.

Na 4 dagdelen hier op school aanwezig te zijn geweest zijn me een aantal dingen opgevallen.

  • De leerlingen zijn ontzettend enthousiast. Ze werden stuk voor stuk blij en gemotiveerd door de mogelijkheden.
  • De leerlingen kennen me al (sommigen bij naam) en leveren zelf ook input over wat ze zouden willen leren/doen.
  • Ook met rolstoelen om het bord kan het prima worden gebruikt. Het in hoogte verstelbare scherm leent zich daar perfect voor, alleen aan de voorkant steekt de lift net teveel uit.
  • Multitouch werkt uitstekend voor leerlingen die motorisch minder vaardig zijn. Ook spastische leerlingen kunnen het bord bedienen, maar dit gaat uiteraard moeizamer dan leerlingen die meer controle hebben.
  • Leerlingen gaven aan het bord prettig te vinden aanvoelen. Het bedienen ging gemakkelijk en dat word fijn gevonden.

multi touch 1  IMG_6442  IMG_6443

Voor mijzelf was dit ook een exercitie ‘out of the box’ denken. Ik ben gewend om Prowise in te zetten in het regulier onderwijs, maar bij deze doelgroep liggen de leerdoelen soms op een heel ander vlak. We hebben het traject voornamelijk aangegrepen om de leerlingen meer samenwerkend te laten leren. Dit kon prima door het bord te kantelen en daar de leerlingen omheen plaats te laten nemen. Zo hebben ze onder andere gewerkt met Coöperatieve Werkvormen Onderbouw ontwikkeld door Prowise in Presenter. Een voorbeeld van een activiteit is dat de leerlingen om 4 hoeken van de tafel heen staan en plaatjes sorteren bij het juiste seizoen. Ook hebben we ze bordspelletjes laten doen en hebben ze gewerkt met de mogelijkheden die de gereedschappenbibliotheek van Presenter te bieden heeft. Bussommen, seriëren, memory en codeklas waren favoriet.

Ook hebben de leerlingen gewerkt met ProConnect. Hierbij is het bord verbonden met mobiele devices. Op deze school heeft men iPads tot hun beschikking. We hebben diverse activiteiten gedaan met ‘Verstuur Scherm’. Waar hoor je vooraan de -p-? Welk dier vind je niet op de boerderij? Etc. Ook apen slingeren (een spel waarbij je snel sommen moet oplossen zodat je aapje omhoog klimt) en via ProConnect gezamenlijk mindmappen waren succesvolle activiteiten.

wrs 5 ipad

Bij de leerlingen met een wat lager niveau lag de nadruk op beleving. De leerlingen genoten van het met hun handen over het scherm gaan en daardoor kleuren laten verschijnen. Of plaatjes toevoegen uit de illustratiebibliotheek zodat er veel dieren op een eiland kwamen te wonen. Ook vonden ze het fantastisch om diverse geluiden toe te voegen en die steeds weer opnieuw af te spelen. Alleen al realiseren dat ‘ik tik hier op het scherm, daardoor hoor ik nu een deurbel’, zorgt al voor deze kinderen dat ze razend enthousiast worden en genieten van de activiteit. Ik heb dan ook meerdere knuffels in ontvangst mogen nemen en het was iedere keer als het tijd was voor de docenten een klus om alle leerlingen mee te krijgen naar hun eigen lokaal.

Naamloos wrs multi

Om gedifferentieerder te kunnen werken had ik ook mijn All in One pc van Prowise meegenomen. Hierdoor hadden we een 2e touchscreen tot onze beschikking waar bijvoorbeeld 2 leerlingen een samenwerkingsopdracht aan konden doen. Ook hierop hebben we gewerkt met Presenter, maar ook met apps die te vinden zijn in de windows store.

Het was een erg leuk traject om te mogen begeleiden. Ik weet zeker dat deze school veel zal hebben aan het door hen gekochte multitouchbord van Prowise. Het enthousiasme is overgebracht op het team en de leerlingen, dus die olievlek verspreidt zich vanzelf vast vanzelf verder. Mogelijk kan ik volgend schooljaar nog een steentje bijdragen, maar voor nu heeft het traject, zeker ook voor mij, alvast waardevolle opbrengsten gehad!

Sociale media in het speciaal onderwijs

Zoals ik al eerder heb geblogd, klik hier of hier, heb ik De Ommezwaai begeleid vanuit mijn functie als Adviseur Onderwijsinnovatie bij Marant Interstudie. Terwijl we hiermee bezig waren, riep Remco Pijpers op om docenten aan te dragen voor een portret voor in het nieuwe boek ‘Sociale media in het speciaal onderwijs’ waar hij mee ging starten. Ik weet hoe leuk het is om in zo’n boek geportretteerd te worden, want ik had de eer die ervaring te krijgen met de vorige uitgave, Mediawijsheid op de basisschool.

Alfred van Bergen en Marleen Hermsen, de betrokken mensen bij het Osmoproject, werden ook geportretteerd. Aan de zijlijn was ik hier natuurlijk ook bij betrokken en ik was ook aanwezig op de dag dat er foto’s werden gemaakt.

Ik was zijdelings betrokken, maar het was een erg leuke verrassing om te zien dat ik toch ook met een foto (niet de mooiste ooit van me, maar vooruit), in het boek ben beland. Het meest geraakt was ik door het interview waarin Alfred en Marleen hoog opgaven van mij en het idee dat ik heb gehad om de Osmo in te zetten. We hebben het samen uitgevoerd, waarbij zij de hoofdrol hadden. Het is nog steeds een ontzettend goed en interessant experiment geweest en ik hoop dat ik De Ommezwaai nog eens verder kan helpen.

Op 27 november is het boek gelanceerd. Ik was hiervoor uitgenodigd, maar ik was helaas niet in de gelegenheid om hierbij aanwezig te zijn. Ondanks dat kreeg ik van Lesco een eigen, gedrukt exemplaar opgestuurd, waarvoor dank!

image1     tekst     image2

Het boek is hier te bestellen óf gratis te downloaden!

Dé Onderwijsdagen 2015

Sinds 2012 bezoek ik jaarlijks Dé Onderwijsdagen op woensdag, de dag die o.a. gericht is op het PO. Ik vind het ieder jaar weer de moeite waard om dit congres te bezoeken vanwege zowel de inhoud als de bezoekers.

Wat ik heel prettig vond om te merken was dat de lezingen dit jaar meer praktijkgericht waren. Veel good practises, veel praktijkvoorbeelden. Waar ik eerdere jaren nog weleens gedacht heb tijdens of na een sessie: ‘Ja, leuk, interessant, maar HOE nu in praktijk verder?’, had ik dat gevoel deze editie veel minder. Goede keuze ook om bepaalde sessies 2 blokken te laten duren, hierdoor kon veel meer de diepte in worden gegaan.

Ik startte de dag met lekkere koffie in goed gezelschap, om me vervolgens naar de grote plenaire zaal te begeven voor de openingskeynotes. De eerste spreekster was Simone Walvisch van de PO-raad. Ik vond haar verhaal niet vernieuwend of inspirerend, en ik denk dat het dat ook nauwelijks was voor het publiek dat aanwezig was in de zaal. De bezoekers van zo’n gelegenheid zijn over het algemeen al iets dieper ingewijd in de materie. Het feit dat de filmpjes die werden gebruikt eerst moesten worden gestart via YouTube en niet geëmbed waren in de presentatie, zorgde bij mij voor een gevoel van een hoog houtje-touwtje gehalte. Dat mevrouw haar verhaal voorlas vanaf papier en op 1 plaats bleef staan, zorgde voor een statisch geheel. Halverwege deed mevrouw Walvisch de uitspraak: …’Net zoiets als boodschappen doen, alle vrouwen in de zaal zullen dit herkennen…’ Een terecht afkeurend gemompel steeg op uit de zaal. En op dat moment haakte ik definitief af. Hoe kan dat nou, mevrouw Walvisch staat te praten over #Onderwijs2032 en komt dan zelf met een seksistisch jaren ‘50 statement. De rest van haar lezing heb ik zitten twitteren.

Hierna betrad Danny Mekic het podium. Hij had een vlotte manier van presenteren, een boeiend verhaal te vertellen, al was het natuurlijk hier en daar wel wat kort door de bocht. De rare gewoonte om kinderen al vanaf 4 jaar te bevragen ‘wat ze later willen worden’, is volgens hem bizar. En eigenlijk heeft hij wel gelijk ook. Ik zelf ben ook iets heel anders geworden dan dat ik vroeger dacht, en hoezo verplichten we onze kinderen al zo jong om richtingbepalende keuzes te maken? Grappig was ook dat hij een still uit het filmpje over het ontwerpen van een brug, gemaakt door Intel, liet zien. Ik vind dat filmpje namelijk een erg goed filmpje, dat ik ook geregeld gebruik in presentaties. Danny had er een andere mening over; die vond het nogal vergezocht. Doordat hij er zo kritisch over was, bekijk ik het nu ook wel met andere ogen, maar voor mij wegen de voordelen toch op tegen de nadelen.

De eerste sessie ging ik luisteren naar het verhaal over Kunskapsskolan. Ik had al van alles gehoord over dit Zweedse concept, maar wilde het verhaal graag uit eerste hand horen. Wat ik hoorde vond ik zeer boeiend, het concept vond ik veel weg hebben van O4NT. Wat me vooral is bijgebleven is dat het werken met doelen die door de leerlingen zelf ‘gepland’ worden, erg motiverend werken. Leerlingen laten de docenten ook puzzelen, want dat stuk Frans dat een leraar gepland heeft, past niet altijd binnen de agenda van een leerling. Leuk om te horen dat leerlingen zo anders met lesstof omgaan!

Mijn tweede sessie was die van Mark van de Mortel en Erik van der Hout, werkzaam op St. Ursula in Horn. Zij namen ons mee in hun verhaal over hoe zij de iPad als didactisch hulpmiddel hebben geïntroduceerd op hun school. Wat me in hun verhaal vooral bijbleef, was het stuk verandermanagement dat ze hebben toegepast. Hun aanpak was heel voorzichtig om zo hun collega’s niet te overvragen en mee te krijgen, maar tegelijkertijd vrij radicaal. ‘We doen het met alle vakken, of we doen het niet.’ Dat is denk ik ook de enige manier om écht veranderingen door te voeren.

Na de lunch, waarin ik met diverse mensen, waaronder oud-collega’s van de Rijdende School, even heb kunnen (bij)praten, was het tijd voor een dubbele sessie waar ik me echt op had verheugd! Samen met Tessa van Zadelhoff liep ik naar de zaal waar we bij Wietse van Bruggen en Emer Beamer een Masterclass Maker gingen volgen. Het was écht een andere sessie dan een zit-luister lezing. Je merkte het al bij binnenkomst, mensen hadden er zin in! Na een korte introductie en voorstelronde (‘Hoi, ik ben … en ik kwalificeer mezelf als nerd!’) gaven Wietse en Emer een korte presentatie. Ze lieten zien hoe de uitgangspunten van Design Thinking bij kinderen in te zetten zijn en hoe je daar dan mee kunt werken. Ik ben bekend met Design Thinking en de kracht ervan; bij Marant Interstudie begeleiden we scholen tijdens studiedagen vaak ook volgens deze principes en het is tot nu toe altijd nog een groot succes geweest. Het is een andere manier van dingen benaderen en doet een groot beroep op de creativiteit. Emer had ontwerptekeningen van kinderen meegebracht en aan ons de taak om die tekeningen te vertalen naar een werkelijk model. We hadden niet heel veel tijd, dus snel aan de slag. Samen met Tessa en Maike Douglas waagde ik me aan het bouwen van een ‘vleesdouche’. Een kind had een ontwerp gemaakt van een machine voor vegetariërs waarin groenten gedoucht werd zodat het de smaak van vlees zou krijgen.

We hebben ontzettend veel plezier gehad bij het maken van ons model. De grote lijnen waren snel bedacht, maar technisch gezien liepen we tegen wat meer problemen aan. We wilden de MakeyMakey aansluiten en werkend krijgen, maar dit lukte niet helemaal zoals gewild. Aan het eind van de sessie hebben we de resultaten aan elkaar gepresenteerd en je zag gewoon dat iedereen lekker had geknutseld, gepriegeld en gespeeld. Wij grote mensen spelen echt te weinig.

Na dit feestje was het tijd voor de afsluiter en bezocht ik de workshop Scratch die zou worden gegeven door Don Zuiderman en Gerard Dummer. In de zaal bleek dat het niet Gerard en Don waren die de sessie verzorgden en gaandeweg bleek ook dat het geen workshop, maar een lezing was. Dit vond ik echt jammer, ik had zin in een actieve sessie, zeker aan het eind van de dag. Inhoudelijk was het een prima lezing, maar ik had een andere verwachting.

De afsluiting heb ik niet meer meegemaakt; ik mocht die avond nog op pad om een ouderavond te verzorgen, dus ik wilde bijtijds vertrekken om ruim de tijd te hebben met het oog op files. Helaas, zelfs nadat ik al om 16:30 uur de parkeergarage uitreed, stond ik direct in de file… Een groot nadeel van de locatie Rotterdam, er staat zowel in de ochtend als in de avond altijd file…

Een andere tip die ik de organisatie van Dé Onderwijsdagen zou willen geven is om meer actieve workshops in het programma op te nemen, naast inhoudelijke presentaties en lezingen. De Masterclass Maker was wat mij betreft écht een schot in de roos! Volgend jaar graag meer van dat, dan ben ik zeker weten weer van de partij!

 

Rupsje Nooitgenoeg #blimageNL

Op de eerste dag (24 juli) daagde Frans Droog me via twitter uit om mee te doen aan #blimageNL.

 

Op dat moment liep ik met mijn gezin en vrienden in de Efteling en in een wachtrij bekeek ik tussendoor vlug mijn telefoon. Ik scande de ‘opdracht’ en was direct enthousiast. Ik nam de uitdaging aan. Door wat onvoorziene omstandigheden kwam ik niet eerder dan vandaag toe aan deze opdracht, so here goes!

Ik heb gekozen voor deze afbeelding:

foto-rupswand

 

Deze foto deed me direct denken aan wat ik hét ultieme prentenboek vind, namelijk Rupsje Nooitgenoeg van Eric Carle. Vandaar dat ik besloten heb om een ode aan dit geweldig boek te schrijven. rupsje_nooitgenoegIk denk niet dat er een school (en misschien zelfs wel leerkracht) in Nederland is die dit boek niet in de kast heeft staan. Toen onze dochter is geboren, was dit het eerste boek dat ik heb gekocht. Ik houd van het boek en van het verhaal en ook van het figuurtje op zich. Naast het prentenboek hebben we ook een houten inlegpuzzel, een dvd, een lottospel en de app voor op de iPad in bezit. Het boek is tig keer door ons voorgelezen aan onze dochter. Net zo vaak tot ze het met ruim 2 jaar, volledig uit haar hoofd kende. En toen was het nog steeds leuk. De kracht van de herhaling, het steeds weer voorlezen zorgde voor herkenbaarheid en veiligheid. Inmiddels is ze bijna 4 jaar en nog altijd dol op het verhaal. Toevallig staat, terwijl ik dit schrijf, de dvd waarop Carice van Houten de geanimeerde verhalen voorleest, aan.

In het boek zitten ook zoveel onderwerpen verstopt dat je er in de onderbouw een volledig thema aan kunt wijden. In mijn werk als kermisjuf bij Stichting Rijdende School had ik ook te maken met kleuters. Dit was een behoorlijke uitdaging voor me, want ik heb jarenlang de bovenbouw gehad. Prentenboeken hadden altijd al mijn hart, dus dit waren dankbare kapstokken om over te werken. Met Rupsje Nooitgenoeg heb je een basisboek in handen waarmee je kunt werken over o.a. eten en drinken, de dagen van de week, tellen, gezond gedrag, de kringloop van het leven, het proces van de evolutie van rups naar vlinder, etc. Je kunt een geweldige verteltafel inrichten, puur gebaseerd op een enkel verhaal, maar dan wel bij voorkeur een krachtig verhaal met veel inhoudelijke elementen zoals Rupsje Nooitgenoeg.

Ook in de bovenbouw zijn (prenten)boeken een krachtig middel om onderwijs te verzorgen. Ze lenen zich uitstekend voor filosoferen en kunnen bij uitstek dienen om samenhang te creëren tussen diverse onderwerpen die in eerste instantie niet direct aan elkaar gelieerd zijn. Kortom, mijn passie is, naast ICT, leesbevordering als het gaat om onderwijs verzorgen. Het was een van de onderwerpen die ik als afstudeerthema had toen ik de Pabo afrondde. Ik zoek dus ook altijd naar mogelijkheden om boeken te integreren in mijn lessen. De Kleuteruniversiteit vind ik daardoor zo’n briljant concept dat ik wilde dat ik het zelf bedacht had!

Tegenwoordig zoek ik ook naar mogelijkheden om media en ICT zo betekenisvol mogelijk in te zetten waardoor ze een middel zijn om een doel te bereiken. Ik probeer daarin ook een mix te maken van ‘moderne’ middelen en ‘oldskool’ boeken. Een prachtig voorbeeld is bijvoorbeeld het naspelen van het verhaal van Rupsje Nooitgenoeg en daarvan een stopmotion filmpje te maken. Of laat kinderen foto’s maken van alles met bijvoorbeeld de letter R en maak er een Pinterestpagina van.

Tenslotte ben ik ook zo’n fan van het boek omdat het tijdloos is. Het is voor het eerst uitgebracht in 1969 en het is tot op de dag van vandaag actueel en niet verouderd. Een prestatie van formaat!


Oeps, ik moet natuurlijk op mijn beurt ook weer mensen uitnodigen… Dus hierbij daag ik uit:

@susanspekschoor: haar blog!
@jufsanne: uiteraard mag de oprichtster van jufsanne.com en voornoemde kleuteruniversiteit niet ontbreken.
en als laatste: @4pip (Pauline Maas) die misschien wel hele mooie overzeese inzichten heeft! 🙂

Jullie kunnen onderstaande foto’s (door mij gemaakt) gebruiken:

2015-07-04 23.02.49

 

2014-12-10 13.51.56

IMG_1155

 

Succes!!!

Een dag in Heerlen

Sinds april ben ik aan het werk op het Grotiuscollege in Heerlen om op het gebied van ICT coaching on the job te bieden aan de docenten. Zie ook hier mijn blog over de makerklas. Ik heb van sommige mensen de vraag gekregen: ‘Wat doe je nou zoal de hele dag?’ Ik zal dit aan de hand van wat er vandaag allemaal is gebeurd proberen uiteen te zetten.

Vandaag is een dag dat ik alleen in Heerlen ben geweest. Ivo, mijn ‘compagnon’, was er vandaag niet bij. Ik was er ook maar een enkele dag, meestal probeer ik 2 dagen achtereen in Heerlen te zijn ivm de reistijd. Vanmorgen liep dus al bijtijds de wekker af (6:15 uur) en om 7:15 uur zat ik in de auto. Om even voor 9:00 uur stapte ik de school binnen. Ik was mijn tas nog aan het uitpakken en mijn eerste bezoeker van de dag meldde zich al. 🙂

Ik zit altijd in lokaal 23 te werken. Dit is een klein lokaal, eigenlijk is het meer een vergaderruimte dan een leslokaal. Het wordt ook niet gebruikt om les in te geven. Speciaal voor ons is er een verrijdbaar Prowisebord aangeschaft dat ook zo een groter lokaal in kan worden gereden. Het fijne is dat we hierdoor een groot digibord hebben om mee te oefenen en om docenten direct te laten zien hoe eventuele gemaakte lessen in Prowise Presenter er uitzien en hoe ze om moeten gaan met het touchscreen.IMG_0376

Ik zal mijn dag in logboekachtige vorm beschrijven.

Zoals ik al zei; meteen om 9:00 uur staat de eerste docent binnen. Eigenlijk komt hij alleen om te werken aan zijn proefwerken en lessen, maar dat laat hij voor wat het is, want hij is meer geïnteresseerd in de Prowise Presenter. Hij had me al met collega’s zien oefenen en wil er ook meer van weten. Ik regel meteen dat hij een account krijgt zodat hij aan de slag kan. Hij heeft al veel lessen gemaakt in powerpoint en is benieuwd of we die kunnen omzetten. Tuurlijk! Tevens laat ik hem en passant ook nog wat handige tools die bij zijn vak van pas kunnen zien.

Om 9:30 uur heb ik een afspraak met een docente Frans. Zij is een wat oudere docente en ze komt vrijwel iedere keer dat ik op het Grotius ben langs om al haar ICT vragen te stellen, maar bovenal komt ze om te oefenen met de Prowise Presenter. Ze is ontzettend enthousiast over de mogelijkheden en vindt het fantastisch dat mijn aanwezigheid gefaciliteerd is. Het is ook echt een feestje om met haar te werken, ze vindt het allemaal zo leuk! Ze is bezig om een les te bouwen die gaat over Aller, een onregelmatig werkwoord. Iedere keer dat ze er is, maken we het een beetje uitgebreider, een beetje mooier en voegen we wat toe.

Terwijl ik aan het werk ben met de docent Economie, haakt zij aan. Een van beiden heeft gehoord van de mogelijkheid om leerlingen op het bord te laten reageren. Ik laat ze wat voorbeeldjes hiervan zien. Ze zijn het eens dat dit helemaal geweldig is!

Intussen steekt een biologiedocente die ik heb geholpen met het bouwen van een les haar hoofd om de deur om te zeggen dat onze afspraak niet door kan gaan, de betreffende klas is vandaag op excursie. Ik zou met haar les meekijken om te zien hoe de leerlingen reageren en om nog wat tips te geven. We spreken af om later op de dag een nieuwe afspraak te plannen.

Op datzelfde moment komt er nog een docent binnenlopen. Hij heeft wat vragen over One Drive. Binnenkort gaat Grotius over naar een nieuw systeem en het advies is om in One Drive de documenten te back-uppen. Hij schuift aan en kijkt mee naar de toepassingen van Pro Connect in Prowise die ik laat zien.

Het is inmiddels 10:00 uur en ik sta Kahoot te demonstreren. De docent met One Drive vragen komt een andere keer terug, want deze twee docenten zijn niet te stuiten. De kreten van enthousiasme zijn niet van de lucht. ‘Wat eenvoudig!’ ‘Dit is toch fantastisch!’ ‘Wat leuk om zo les te geven!’ Gezamenlijk creëren we een testquiz en we spelen er een. ‘Ik kom volgende week weer! Dit wil ik kunnen!’

Na een poosje haakt meneer af, hij heeft les. Ik vervolg het oefenen van Prowise Presenter met de docente Frans. We hebben niet veel tijd meer, want het loopt tegen 10:30 uur en dus moet ze naar de volgende les. Ze is zo enthousiast dat ze spontaan roept dat ze vanmiddag in haar tussenuur terug komt! Prima, tot straks!

Met een grote glimlach op mijn gezicht loop ik de personeelskamer in en scoor mijn eerste thee van de dag. Ik rommel nog even wat op mijn laptop en tegen 11:00 uur zoek ik de docente biologie op om een afspraak te maken. We kletsen nog even wat en plannen een nieuw moment om een les te bezoeken. Ook zij is enthousiast over Prowise Presenter en heeft nog wat vragen. We spreken af dat ze later vandaag nog even langs komt in lokaal 23.

11:15 uur. Er is wat onduidelijkheid over accounts en licenties en ik bedenk me dat het eenvoudiger is qua communicatie om even bij de systeembeheerder langs te lopen om naar de laatste stand van zaken te vragen. We praten bij over dit onderwerp en over de transitie naar het nieuwe systeem. Ook vertelt hij me het laatste nieuws over de nieuwe WiFi die aangelegd gaat worden.

Om 11:30 uur weer wil ik weer weggaan, maar word ik aangehouden door 2 docenten die aan het werk zijn in de naastgelegen ruimte. Ze stellen wat vragen over Magister. Ik ken Magister niet zo heel erg goed, maar met logisch redeneren kan ik wel wat mogelijke knelpunten elimineren en na een kwartiertje zijn ze dusdanig geholpen dat ze in ieder geval verder kunnen en een oplossing voor hun acute probleem hebben.

Nu vertrek ik wel naar beneden en loop via de aula omdat ik een heerlijk vers broodje wil kopen. Op het Grotius is de catering echt super. Heerlijke, vers afgebakken (soms nog warme!) broodjes, belegd met verse vleeswaren en groenten. Vandaag koop ik een broodje gezond dat ter plekke voor me wordt gemaakt. Superlekker! Tegelijkertijd met mij staat een van de docenten innovatie aan de balie. We maken een praatje en kletsen wat over hetgeen we in onze eerste ontmoeting hebben besproken. Ook zij heeft een vraag over Magister. We maken ter plekke een afspraak om in deze materie te duiken. (Daarom heb ik altijd mijn telefoon bij, ik kan niet zonder agenda! 🙂 )

Om 12:00 uur ben ik weer in lokaal 23. Ik geniet van mijn broodje en loop nog even de personeelskamer in. Om 12:30 uur zit ik weer achter mijn laptop en schrijf ik een mailtje naar Prowise; ik liep ergens tegenaan en ze vinden het fijn als ze daarvan op de hoogte worden gesteld.

Om 13:30 uur wordt er weer op de deur geklopt, en daar is de docente Frans weer. We pakken de draad weer op en zijn verder gegaan met het bouwen aan haar les in Presenter. Ze heeft wat dingen gezien in een les die haar sectiegenote heeft gebouwd en daar is ze erg van onder de indruk. We hebben wat gereedschappen uitgeprobeerd en haar les nog verder uitgebreid en veelzijdiger gemaakt.

14:00 uur; De deur gaat open en de TOA van biologie komt vragen of ik zou kunnen helpen met installatie van een microscopische camera op het Prowise bord. Ik beloof dat ik tegen 14:30 uur langs kom.

Nadat ik afscheid heb genomen (en een nieuwe afspraak heb gemaakt) met de docente Frans ga ik richting het biologielokaal. Ik heb nog niet eerder geprobeerd om een installatieDVD af te spelen in de pc die is ingebouwd in het Prowise bord. Dit lukt dan ook niet meteen en al snel heb ik door dat dit ook niet kan; er zit alleen een DVD-speler in om films te kijken. We moeten het dus anders aanpakken. Telefonisch overleg ik met de systeembeheerder of installatie mogelijk is door iemand anders dan hij, gezien de rechten die hiervoor nodig zijn. Omdat hij benieuwd is wat er precies geïnstalleerd moet worden, komt hij even langs en helpt mee met de installatie. Samen hebben we het zo voor elkaar en de sectie biologie kan gebruik maken van een prachtig instrument.

15:00 uur; ik ben net weer terug in lokaal 23 en de docente biologie loopt binnen met vragen over haar Prowise les. Ze heeft een leuk idee uitgewerkt en weet niet meer precies hoe ze linkjes en filmpjes gemakkelijk kan invoegen aan haar les. Ik help haar daarmee en ze is helemaal blij met het resultaat. Ze heeft weer nieuwe ideeën voor een vervolg aan haar les. We slaan de les op en ik laat haar zien hoe ze op haar eigen laptop weer verder kan werken.

Even later, om 15:30 uur, staat ze weer binnen. Het openen van haar les op haar laptop lukt niet. Ik loop met haar mee, en het blijkt op een misverstand te berusten. Presenter vraagt bij het openen van een opgeslagen presentatie of je de huidige presentatie wilt vervangen. Hierdoor dacht ze dat ze haar werk kwijt zou zijn. Dit is gelukkig niet het geval.

De middag is al weer een heel eind om en de school begint leger te worden. Ik sluit de computer en het bord af en ruim mijn spullen op. Nog even naar het toilet en dan richting uitgang om aan de terugreis te beginnen. Terwijl ik naar de uitgang loop, loopt de docente Frans met me mee. ‘Ik heb net tegen de klas verteld dat ik ook op les ben en dat ik het zo leuk vind! Ik ben heel enthousiast en ik ben heel blij met mijn docent!’ Wat leuk om te horen!

Ik stap met een zeer tevreden gevoel om 16:oo uur in de auto. Het was een drukke dag, maar ik ben zeer tevreden en ik vind het zo ontzettend leuk om te doen! Wat heb ik toch gaaf werk!

Ik vind het echt fijn dat ik het zo druk heb gehad de hele dag. Ik merk dat de docenten inmiddels de weg goed weten te vinden en ook letterlijk over de drempel durven te stappen om hulp te vragen. Op dit moment hebben een aantal docenten ook wat meer tijd en ruimte in hun agenda voor dit soort coaching omdat de eindexamenklassen klaar zijn en ze dus tussenuren hebben. Ik heb ook al van heel wat mensen de opmerking gekregen: ‘Ik hoop wel dat je na de vakantie ook nog hier bent! Dan kom ik zeker langs! Ik heb nog van alles te vragen!’ Uiteraard is dat leuk om te horen. Het geeft aan dat mensen zich op hun gemak voelen en dat ik werkelijk iets kan toevoegen. Het was in het begin investeren in de relatie en soms echt afwachten wat er zou gebeuren, maar dat lijkt zich nu uit te betalen. Ook wordt er mond tot mond reclame gemaakt en weten de docenten me steeds meer te vinden.

Ik heb echt al dingen bereikt op deze school en ik hoop daar de komende maand (maanden?) nog het nodige aan toe te voegen.

Workshop Raspberry Pi / Bendoo Box

Een paar weken geleden stuitte ik op twitter op de volgende tweet van Don ZuidermanSchermafbeelding 2015-06-06 om 11.41.08

 

 

 

 

Mijn eerste reactie was: ‘Oh dat klinkt interessant!’ Utrecht is voor mij een klein halfuurtje rijden en ik wil al veel langer meer gaan doen met programmeren. Bovendien heb ik op de NOT in Utrecht een poos staan praten met Ramon Wieleman, bedenker van de Bendoo Box. Dit is een pakket dat bestaat uit het minicomputertje, op creditcardformaat, Raspberry Pi en daarbij allerlei benodigdheden om dit minicomputertje functioneel te krijgen, zoals diverse kabels en ook een mini toetsenbordje en muis. Ook om mij heen hoorde ik veel enthousiaste verhalen over deze kit en ik vond dit een uitgelezen kans om mezelf uit te dagen het nu eens echt te gaan proberen.

Ik ben helemaal niet zo technisch aangelegd en ik heb ook nooit, zoals Ramon vertelde, apparaten uit elkaar geschroefd om te weten te komen hoe alles in elkaar steekt. Codetaal is op heel veel gebieden nog vooral abracadabra voor me; maar ik zie wel de kansen op de arbeidsmarkt voor mensen die zich hier wel in hebben verdiept. Ook leven we in een maatschappij waar steeds meer gedigitaliseerd wordt en waar er dus steeds meer vaardigheid wordt gevraagd op het gebied van programmeren en coderen. In 2020 is er naar verwachting een tekort aan 900.000 ICT professionals. En waarom leren we kinderen eigenlijk wel talen als Frans en Duits (waar de meeste mensen, waaronder ikzelf, nooit meer iets mee doen), maar geen taal als Python of Java? Dat was een rake opmerking die tot denken leidde. Hoog tijd om om echt aan de slag te gaan dus! Nu verwacht ik niet van mezelf dat ik op korte (of langere ;)) termijn ineens een programmeur word, maar een beetje basiskennis wil ik toch wel hebben.

Dus, ingeschreven voor de workshop, en eerlijk is eerlijk; toen ik gisterochtend heerlijk op mijn -zojuist bezorgde- nieuwe tuinset zat te genieten van het zonnetje, baalde ik wel een beetje dat het *uitgerekend* gisteren gepland was. Desondanks was mijn enthousiasme en nieuwsgierigheid groter en ging ik op weg naar Utrecht.

Ik was wat aan de vroege kant en dat gaf me gelegenheid alvast wat bij te praten met Ramon en nu eens, na al een flinke poos via Twitter en LinkedIn contact te hebben, in real life kennis te maken met Don.

Don opende de middag met een presentatie over Computational Thinking en het gaf zo de workshop een didactische draai. Ramon vertelde wat meer over zichzelf, zijn achtergrond en het ontstaan van de Bendoo Box. Vervolgens werden we allemaal losgelaten en iedereen stortte zich vol enthousiasme op de klaarliggende Bendoo Boxen. Gerard Dummer was ook net binnen komen wandelen en we gingen samen aan de slag.

Het unboxen van de Bendoo Box was al leuk, kijken wat er allemaal in zat en waar dat aangesloten moest worden op de Raspberry Pi. Met behulp van de handleiding hadden we dit al vrij snel voor elkaar. We plugden de Pi in een monitor, en ja hoor, achievement unlocked; we hadden beeld!

IMG_0334

Vervolgens haalden we een doosje met daarin de benodigdheden om een stoplichtje te maken. Heel basic, 3 ledlampjes, wat weerstandjes en dit op de juiste manier verbinden via kabeltjes en een breadboard. Het aansluiten was vrij snel gedaan, en niet zo heel moeilijk. We konden deels de handleiding volgen en met logisch nadenken kom je ook al een heel eind. Gerard en ik redeneerden heel logisch en hadden al snel alle lampjes brandend. We hadden ze gewoon ingeplugd op een pin die ‘power’ geeft. Prima voor elkaar, zo dachten wij, maar dat was dus niet de bedoeling. Want nu waren die lampjes verder niet meer aan te sturen. Het doel was ook niet: ‘Maak de lampjes brandend’, maar ‘Maak een werkend stoplicht’. Een behoorlijk verschil. 😉

Toen we hierop werden gewezen, moesten we weer opnieuw beginnen. Heel leerzaam om zulke fouten te maken en dan ook vooral om erbij te horen waarom dit niet de bedoeling is. Directe feedback krijgen, ik heb zelf weer ervaren hoe fijn, belangrijk en leerzaam dit is!

IMG_0336                                                     IMG_0337

Vervolgens moesten we aan de slag met Scratch om hetgeen we zojuist hadden aangesloten ook daadwerkelijk aan de praat te krijgen. De ledjes weten natuurlijk niet vanzelf wanneer ze moeten gaan branden. Scratch is een kindgerichte omgeving waarin je een figuurtje kunt laten uitvoeren op het scherm wat je geprogrammeerd hebt. Ook hoef je nog geen ingewikkelde afkortingen of volgorde van bijzondere tekens te onthouden. Gewoon typen ‘pin 15 on’ is voldoende om pin 15 in werking te stellen.

Gerard en ik dachten het snel door te hebben, maar toch maakten we een paar (denk)fouten. Zo lieten we bijvoorbeeld wel het lampje aangaan, maar vergaten we te programmeren dat het ook weer uit moest. En we zaten te vogelen met de volgorde waarin we dingen lieten gebeuren. Toen we er niet echt meer uitkwamen waar nu precies de fout zat, is Gerard op bezoek gegaan bij de buren waarbij het wél gelukt was. 🙂IMG_0342

Na een poosje, jawel! Victorie was ons! We hadden een knipperlicht! Woohoo!

Goed gedaan, maar we moesten er een werkend stoplicht van maken die aangestuurd werd door een lichtsensor. Nu hebben we geprobeerd wat we konden, maar zelfs na wat inventief bedachte oplossingen, kregen we dit niet voor elkaar. Uiteindelijk twijfelde Ramon er ook aan of de lichtsensor wel goed werkte. Toch was ook dit weer leerzaam, we hebben weer geprobeerd om tot een oplossing te komen.

Ik merkte wel dat ik het zelf wel vervelend vind als ik er mijn vinger niet achter kan krijgen waarom het dan niet werkt. Ik wil graag leren, maar dan moet ik ook weten waar en hoe ik dan de fout ben ingegaan. Weer een teken dat feedback voor mij heel belangrijk is en ik het prettig vind om te leren van een expert die het wél weet.

Na nog wat pogingen om de sensor aan de gang te krijgen was het, helaas, tijd. En ondanks het feit dat de temperatuur in het lokaal inmiddels was opgelopen naar een tropische temperatuur met bijbehorende atmosfeer, wilden we stiekem gewoon nog even doorrommelen.

Ik vond de workshop heel erg leerzaam, op velerlei gebied. Mijn eerste kennismaking met Raspberry Pi en Scratch zorgen ervoor dat ik hier veel meer mee wil gaan doen. Ik ben ook wel een beetje bang voor het effect, want ik merkte nu al hoe verslavend het is om nog ‘even’ wat te proberen.

Na afloop hebben we geëvalueerd en het unanieme oordeel was: Supervet, gave workshop en wanneer weer? De tip die ik nog meegaf was om de volgende keer nog iets duidelijker de koppeling te leggen met de praktijksituatie; het onderwijs. Wat kun je hier nu precies mee doen in je (stage)klas? Hoe kun je dit het beste inzetten? En hoe zet je het weg, gekoppeld met andere vakken? De aanwezige pabostudenten knikten allemaal instemmend toen ik dit benoemde. Het zou namelijk zo zonde zijn als dit weer het zoveelste projectje of losse lesje wordt dat een klas wordt ingeslingerd.

Nu, een dag later, kriebelt het om mezelf meer Scratch aan te leren door het boek Leren programmeren met Scratch dat ik een poosje geleden kocht door te gaan werken. En die Bendoo Box… die gaat er ook zeker komen!

IMG_0346Don; dank je wel voor het organiseren, Ramon; bedankt voor de leuke workshop en Gerard; bedankt voor het samen aanklooien.

De volgende keer: count me in!

 

Experimenteren – deel 2

Een paar weken geleden heb ik geblogd over het experiment waar de Osmo een grote rol in speelde. Inmiddels hebben we een tweede keer gewerkt met hetzelfde circuit en we waren erg benieuwd welke observaties we deze keer zouden doen.

Wat we hetzelfde zouden doen:

  • Een circuit met 3 ‘stations’ te weten: oldskool Tangram, de app My Mosaic op de iPad en wederom de Osmo.
  • De materialen zouden wisselen, de kinderen bleven op dezelfde plaats zitten.
  • De rondes zouden steeds 5 minuten duren en dit werd aangegeven met de timetimer.

Wat er anders zou gaan:

  • De vorige keer werden de kinderen vrij intensief begeleid door de leerkrachten, zeker de kinderen die met tangram bezig waren. We hadden afgesproken dat ze zich deze keer wat meer op de achtergrond zouden houden.

Dat we weer met de Osmo zouden gaan werken was al aangekondigd bij de kinderen. Toen Alfred en ik binnenkwamen met de materialen werden we met gejuich ontvangen. De kinderen hadden er duidelijk heel veel zin in. Ze gingen dan ook voortvarend en gemotiveerd aan de slag.

Doordat de kinderen nu minder intensief werden begeleid door de leerkracht, zag je al wel snel de motivatie voor het werken met het tangrammateriaal afnemen. De spanningsboog werd duidelijk korter en de kinderen gingen ‘zwerven’ door het lokaal. De kinderen die bezig waren met de app op de iPad waren geconcentreerder, maar ook hier zag je na verloop van tijd sommige kinderen afhaken. Bij de Osmo was dit helemaal niet het geval.

De kinderen waren veel zelfstandiger bij het werken met de mozaiekapp. Waarschijnlijk hebben ze de nieuwe figuren al wat vaker uitgeprobeerd en wisten ze er hun weg in te vinden.

Een bijzondere situatie was er met een kind dat normaal niet tot zelfstandig werken komt. Hij blokkeert en gaat snel huilen wanneer de leerkracht niet direct nabij is. Hij werkt nauwelijks vanuit intrinsieke motivatie, maar zijn werkhouding is erg leerkrachtgericht en daar zeer afhankelijk van. Het bleek dat hij met de Osmo 5 minuten volledig zelfstandig kon werken! Dit is een enorme doorbraak! Zowel de leerkracht als de onderwijsassistente wezen me hier op en spraken daar hun enthousiasme en verbazing over uit.

Een kind ontdekte ook dat de Osmo terug kan naar de voorgaande opgave en ging dus steeds terug, net zo lang tot hij heel snel dat figuur kon leggen. Hij zocht duidelijk de veiligheid en naar de succeservaring. Elke keer als hij het muziekje hoorde dat speelt als het figuur goed is gelegd, vierde hij dit door zachtjes te juichen en te zwaaien met zijn armen.

Kortom, weer een geslaagd experiment. De volgende keer bouwen we het verder uit door de kinderen niet meer alleen de introductieopgaven te laten maken, maar ook de moeilijkere voorbeelden. Dit is een prima middel om samenwerking mee te faciliteren.

Ook gaan we de volgende keer een kind dat meer aan kan laten oefenen met de apps ‘words’ van Osmo. Kijken of we dan weer de motivatie en zelfstandigheid zien die we graag willen zien. Ik kijk er nu al naar uit, niet in de laatste plaats omdat een van de kinderen me spontaan om mijn nek vloog en een knuffel gaf. Heerlijk, werken met kinderen!

Experimenteren!

Naast mijn ZZP bestaan werk ik ook nog 2 dagen per week voor Marant Interstudie in Elst als adviseur onderwijsinnovatie. Een van de taken die ik daar heb, is onder andere het (mede) begeleiden van een groot iPad traject bij De Onderwijsspecialisten die op meerdere locaties (Voortgezet) Speciaal Onderwijs verzorgen.

Gisteren was ik op De Ommezwaai waar ik samen met Teamleider Alfred een experiment had bedacht om in de kleuterklas uit te voeren. We wilden bekijken hoe de motivatie van de kinderen zou zijn bij een soortgelijke opdracht, maar die dan op diverse manieren kon worden uitgevoerd. We zouden de kinderen met tangram/mozaïek aan de slag laten gaan in 3 variaties in een circuit-vorm.

Zo was er een activiteit ‘oldskool’ tangrammen, dus gewoon, met losse blokjes op een onderplaatje figuren leggen.
We hadden ook de app My Mosaic die op de iPad staat. De kinderen kennen deze app al, maar konden tot vandaag alleen de 2 gratis mozaïeken leggen. Voor de gelegenheid is de volledige versie van de app aangeschaft.
De laatste variant was oldskool tangrammen op een moderne manier. We gebruikten namelijk de Osmo. Dit materiaal bestaat uit een ‘base’, een standaard, en een spiegel die je over de camera van de iPad plaatst. Hierdoor wordt het tafelblad voor de base veranderd in een speelvlak. Het is de bedoeling om met echte tangramblokjes figuren na te leggen die op de iPad getoond worden. Door de spiegel ziet de app of het goed is en word je beloond met een visuele reactie en een geluidje.

IMG_0578

IMG_0575

Tijdens onze voorbespreking gaf de leerkracht aan dat de kinderen nieuwe dingen vaak erg spannend vinden en het soms moeilijk vinden om daar dan mee te gaan spelen. Deze kinderen, op cluster 4 onderwijs, vinden dingen die ze kennen en die voorspelbaar zijn vaak veiliger. Nieuwe dingen kunnen weerstand oproepen. Aan de andere kant vinden ze de iPad vaak wel heel erg leuk, dus het zou ook kunnen zijn dat ze direct enthousiast reageren op de Osmo.

Het laatste bleek het geval te zijn! De kinderen waren razend enthousiast en vonden het erg leuk om met de Osmo en de iPad te werken. Ook kinderen die nieuwe dingen heel erg spannend vinden en dat ook kunnen laten merken, gingen enthousiast aan de slag. Soms in eerste instantie wat afwachtend, omdat ze het materiaal nog niet goed kenden en niet precies wisten wat ze moesten doen, maar nadat ze dat eenmaal doorhadden, waren ze niet meer te houden. Binnen no time hadden sommige kinderen de hele ‘introduction to tangram’ uitgespeeld en begonnen aan het moeilijkere speldeel.

Wat ook opviel was dat de Osmo uitnodigde tot samenwerken. Samen kijken naar de vorm van een plaatje. Wat moet nu waar en welke blokjes hebben we nu nodig. Vooral de oranje parallellogram moet af en toe worden omgekeerd en dat zien valt niet altijd mee.

IMG_0597

Toch waren de kinderen ook taakgericht bezig met de ‘ouderwetse’ manier van tangrammen leggen en de iPad-app kon ook rekenen op enthousiasme, niet in de laatste plaats omdat er nieuwe voorbeelden waren ontgrendeld door de aankoop van de volledige versie. Wel moet worden opgemerkt dat de kinderen, zeker degenen die met de ouderwetse tangrammen bezig waren, intensief werden begeleid door de leerkracht. Het is interessant om dit experiment te herhalen wanneer de kinderen meer zelfstandig moeten werken.

IMG_0589      IMG_0593     IMG_0582

Een ander punt dat me opviel tijdens de observatie bij het werken met de Osmo was dat het voor sommige kinderen een uitdaging was om op het scherm te kijken en op tafel te werken. Dit vergt een ander soort oog-handcoördinatie dan het leggen van de figuren boven op een voorbeeldtekening of het werken op de iPad. Mooi om te zien dat ook deze uitdaging automatisch tot samenwerking leidde.

Enkele opvallende punten tijdens dit experiment waren:

  • De Osmo was nieuw. Dit kan een tweeledige uitwerking hebben; motivatieverhogend óf weerstandopwekkend. In dit geval was het zeer zeker motivatieverhogend.
  • De kinderen die met de Osmo aan het werk waren, waren de gehele tijd (ruim 5 minuten) taakgericht en betrokken bezig met hun materiaal. De kinderen die met de tangrammen en de iPad werkten, waren dit niet altijd.
  • De circuitvorm werkte erg goed.
  • De Osmo was voor sommige kinderen eerst wat spannend, maar toen de werking bekend was, erg leuk.
  • De Osmo stimuleerde samenwerken, de kinderen gingen dit als vanzelf doen.
  • Een kind uit de bovenbouw dat thee en koffie kwam brengen en zag waar de kleuters mee bezig waren, bleef direct geïnteresseerd staan kijken en vroeg aan de kleuters wat ze deden. Hij wilde er zelf ook wel mee spelen.

Er is uit deze korte observatie uiteraard geen wetenschappelijke data af te leiden, maar het was zeker interessant om te zien wat de uitwerking op een groep kinderen is.

We gaan dit experiment over een maand nogmaals herhalen, ik ben heel benieuwd wat we dan zullen gaan zien.
Vooralsnog kan ik wel de voorzichtige conclusie trekken dat de Osmo in deze situatie zeker een grote toegevoegde waarde had. Het spelen mét de iPad en toch handelend bezig zijn wordt perfect gecombineerd. Ook de juf gaf aan in de Osmo een prettige middenweg te zien tussen het vaak individuele werken op de iPad én het begeleid handelend werken dat zo belangrijk is in een (kleuter)klas.


De Osmo is te bestellen bij ictLESKISTEN.

Makerklas.nl

Sinds kort ben ik gemiddeld 2 dagen per week te vinden op het Grotiuscollege in Heerlen. Ik ben daar als zzp-er bezig om het team te begeleiden in het gebruik van ICT-toepassingen in het onderwijs.

Tijdens mijn voorbereidingen toen ik wist dat ik op deze school een grote klus zou krijgen en in de gesprekken met o.a. de systeembeheerder, kwam ik al snel achter het bestaan van een makerklas die elke vrijdagmiddag onder leiding van Ralph Crutzen plaatsvindt. Ze zijn vrij recent gestart en het is een groot succes.

(meer…)